Międzyszkolny Konkurs Recytatorski Literatury Polskiej w Językach Obcych „Odpowiednie dać obce słowo„
Odpowiednie dać podziękowanie za pięć lat pracy
Geneza
W naszym liceum od 1 września 2011 r. istnieje klasa o profilu językowo-kulturowym (oznaczona literką „b”) o rozszerzonym programie nauczania języka angielskiego i francuskiego. Od drugiej klasy młodzież ma też zajęcia z języka hiszpańskiego. W tych klasach prowadziłam zajęcia z języka polskiego i wiedzy o kulturze. Chciałam w jakiś sposób uatrakcyjnić proces edukacji. Początkowo myślałam o stworzeniu konkursu recytatorskiego literatury powszechnej w językach obcych, ale pragnęłam połączyć umiejętności uczniów z moim przedmiotem nauczania. Tak narodził się pomysł na Międzyszkolny Konkurs Recytatorski Literatury Polskiej w Językach Obcych.
Ogromną pomoc otrzymałam od romanisty dr. Radosława Kucharczyka, który entuzjastycznie odniósł się do pomysłu. Przekazał wiadomości na temat tego typu przedsięwzięć. Skontaktował się z wieloma pracownikami naukowymi Uniwersytetu Warszawskiego, prosząc o udział w pracach jury. Razem też wymyśliliśmy dalszą część nazwy konkursu Odpowiednie dać obce słowo.
Drugą osobą, która chętnie przystąpiła do udziału w pracach, była anglistka Iwona Piecyk. Nawet, kiedy zmieniła miejsce pracy, mogę liczyć na Jej pomoc. W trudnych sytuacjach jest niezawodna romanistka Wioletta Kiełbicka.
Otrzymałam też pełną akceptację Dyrektor XXI LO dr Joanny Stockiej i można powiedzieć wotum zaufania. Moje pomysły są zawsze akceptowane oraz życzenia realizowane. A najczęściej proszę … o pieniądze na nagrody dla uczestników oraz zwycięzców. Zawsze, przy wsparciu Dyrekcji, otrzymuję dotację od Rady Rodziców. Wydział Oświaty i Wychowania dla Dzielnicy Ochota jest współorganizatorem konkursu, wspiera nas finansowo, zarówno za kadencji Elżbiety Podkońskiej jak i Krzysztofa Grochowskiego.
Pierwsza edycja konkursu odbyła się w marcu 2014 roku. Już od pięciu lat, w okresie przedwiośnia, są eliminacje w gmachu naszego liceum, a później uroczysta gala.
Organizacja konkursu
Cele konkursu są następujące: propagowanie literatury polskiej wśród młodzieży pogłębione o znajomość języków obcych, zapoznanie z bogatym dorobkiem translatorskim literatury polskiej, przygotowanie do promowania literatury polskiej wśród narodów posługujących się językami: angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim i rosyjskim. Od 2017 r. została wprowadzona kategoria język ukraiński.
Adresatami konkursu są uczniowie z
województwa mazowieckiego: gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, a od
2018 r. młodzież z siódmych klas szkół podstawowych.
W ciągu pięciu
edycji gościliśmy młodzież z Warszawy i okolic stolicy: Karczewa,
Legionowa, Łochowa, Mińska Mazowieckiego, Milanówka, Piaseczna,
Wołomina, Wyszkowa i Zalesia Górnego. W 2014 r. było 144 zgłoszeń, w
2015 r. – 270. Od 2015 r. wprowadzono limit, każda placówka może
wytypować czterech uczestników i było 213 uczniów, w 2017 r. – 264
osoby, a 2018 także 264 uczniów. W ciągu pięciu lat zgłosiło się 1155
osób.
Przedmiotem Konkursu jest recytacja jednego tekstu z literatury polskiej (proza lub wiersz) przetłumaczonego na jeden z języków obcych (do wyboru): język angielski, język francuski, język hiszpański, język niemiecki, język rosyjski, język ukraiński. Należy korzystać z profesjonalnych tłumaczeń. Każdy uczestnik recytuje jeden utwór z literatury polskiej w wybranym języku obcym. Dopuszcza się recytacje dwóch tekstów w wykonaniu jednego uczestnika, ale w dwóch różnych językach. Przesyłamy w wersji elektronicznej przykładowe teksty polskie przetłumaczone na języki obce.
Eliminacje trwają tydzień, każda kategoria w innym dniu i jest podział w kategorii język angielski dla gimnazjalistów (oraz uczniów klas siódmych) i uczniów szkół średnich. W przypadku innych grup językowych jury decyduje o ewentualnym zróżnicowaniu ocen ze względu na wiek uczestników.
Lista laureatów konkursu jest podana na szkolnej stronie internetowej, ale brak tam wiadomości szczegółowych, które miejsce zajęli finaliści. Uroczyste ogłoszenie następuje na gali w naszej szkole, w czasie której zdobywcy Grand Prix oraz pierwszych miejsc recytują wiersze w różnych językach obcych. Jest to prawdziwa uczta duchowa. Zwycięzcy to znakomici interpretatorzy literatury. W każdej z trzech pierwszych edycji było przyznawane jedno Grand Prix. To najważniejsze wyróżnienie uzyskały uczennice warszawskich liceów: Sara Chojnacka (IV LO), Konstancja Pikus (VIII LO), Bernadetta Statkiewicz (XXVIII LO). Rok 2017 okazał się niezwykły. Przyznano aż pięć Grand Prix w różnych kategoriach językowych: Stanisłavowi Kolontajevowi (L LO z Oddziałami Integracyjnymi), Marcie Palecznej (XXVII LO) , Robertowi Ropieckiemu (ZS nr 21 Technikum Chemiczne), Maciejowi Posiadzie (XXXIV LO z Oddziałami Dwujęzycznymi), Ignacemu Samborskiemu (Gimnazjum nr 44). Rok później było trochę mniej najwyższych wyróżnień. Grand Prix otrzymali Gabriel Bilan (SP nr 157), Agata Misiak (SP nr 52), Szymon Mańkowicz (XXXVII LO).
Z utęsknieniem czekamy na zdobywcę Grand Prix z naszego liceum. Nie możemy jednak narzekać. Uczniowie Kołłątaja chętnie biorą udział w konkursie, nie tylko z klas językowo-kulturowych. W ciągu czterech lat zajmowali miejsca od pierwszego do trzeciego, otrzymywali wyróżnienia. Łącznie wśród nagrodzonych mieliśmy 31 naszych uczniów.
Patronaty
Nad pierwszą edycją konkursu patronat objęli: Burmistrz Dzielnicy Ochota m. st. Warszawy, czasopismo „Języki Obce w Szkole”, Instytut Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W następnym latach do tego grona dołączyli: Mazowiecki Kurator Oświaty, Instytut Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Katedra Ukrainistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Biblioteka Polska w Paryżu/ Towarzystwo Historyczno-Literackie, Polskie Stowarzyszenie na rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych PASE.
Konkurs ma rangę kuratoryjną. Z tego powodu zwycięzcy mają wpisane osiągnięcia na cenzurce, a gimnazjaliści otrzymują dodatkowe punkty w czasie rekrutacji do szkoły średniej.
Sztab ludzi dobrej woli
Komisje są dwu- lub trzyosobowe, w ich skład wchodzą pracownicy naukowi Uniwersytetu Warszawskiego: dr hab. Anna Jaroszewska, dr hab. Monika Kulesza, dr hab. Irena Mytnik, mgr Helena Okęcka, dr hab. Ewa Pilecka (absolwentka XXI LO), dr Małgorzata Sokołowicz, dr hab. Lidia Stefanowska W komisjach zasiadali redaktorzy czasopisma „Języki Obce w Szkole”: Anna Grabowska (redaktor naczelna do 2016 r.) i Beata Płatos oraz inni specjaliści metodyk Krystyna Kancewicz-Sokołowska, native speaker Anne Crowley, dyrektor Sobotniej Szkoły Ukraińskiej Oleksandr Pustovyi. Nauczyciele języków obcych z innych szkół chętnie poświęcali swój czas na prace w jury: Ewa Demir, Małgorzata Łukasik, Tatiana Ouerghi, Iwona Piecyk, Marta Piróg-Riley, Katarzyna Wojciechowska. Wśród członków komisji był też pisarz, ukrainista Stanisław Łubieński. Zawsze można liczyć na współpracę licznej grupy nauczycieli naszego liceum: Tomasza Bartczaka, Martina Chavesa, Ewy Drowanowskiej, Kingi Jarockiej-Staniszewskiej, Lecha Kaźmierczaka, Wioletty Kiełbickiej, Ewy Kołakowskiej, Aleksandry Kotulskiej, Montserrat Giné Sánchez, Katarzyny Przywary, Wandy Rutkowskiej, dyrektor Joanny Stockiej, Anny Walczak, Tomasza Zająca.
Nad przebiegiem i organizacją eliminacji
czuwa wicedyrektor Elżbieta Terlecka-Pacut. Bibliotekarki Agata
Mackiewicz oraz Renata Wójtowicz są nieodzowne w promocji
przedsięwzięcia i wyborze nagród. Nieoceniona jest rola sekretarzy,
zajmujących się czynnościami formalnymi w czasie eliminacji: Wojciecha
Bartczaka i Marioli Dobrosielskiej, która w 2018r. była też
współorganizatorką konkursu. Nad bezpieczeństwem uczestników
(oczekujących na eliminacje) czuwają wyżej wymienione osoby, kiedy
pełnię funkcję sekretarza. Jest cały sztab ludzi, który sprawuje pieczę
nad uczestnikami – są to nauczyciele naszego liceum: Monika
Berlińska-Kopeć, Agata Chmielewska, Agnieszka Gieracka, Katarzyna Mazur,
Marek Sosiński, Beata Pieńkowska-Bartczak, Marzena Podolska, Katarzyna
Przywara, Urszula Setlak oraz Maria Stępniak (nasza absolwentka i
praktykantka w 2018 roku). Koniecznie muszę wspomnieć o osobach, które
razem ze mną sporządzają harmonogram eliminacji: Tomaszu Bartczaku,
Wojciechu Bartczaku, Marioli Dobrosielskiej, Wioletcie Kiełbickiej. Mogę
liczyć na pomoc informatyczek: Renaty Jabłońskiej, Aleksandry
Wróblewskiej, kiedy trzeba zamieścić wiadomości na stronie lub
wydrukować dyplomy. Zawsze służą pomocą pracownicy administracji i
obsługi – kierownik Zygmunt Kucharski, Anna Grabowska-Kiewicz, Jolanta
Skonecka, Lucyna Siołkowska, a także Małgorzata Mirzejewska, która dba o
przygotowanie sal do eliminacji oraz grono pań woźnych, kiedy jest
gala.
Kto jeszcze mi pomaga? Oczywiście uczniowie. Lista
nazwisk byłaby bardzo długa i długa lista dotycząca prac, które
wykonują. Też czuwają nad bezpieczeństwem uczestników w czasie
eliminacji, przygotowują sale, dekoracje. Pomagają w przygotowaniu
nagród. Są nieodzowni przy organizacji gali. Szczególnie zaangażowane
wykazują klasy o profilu językowo-kulturowym – wychowankowie Wojciecha
Bartczaka (matura 2014), Iwony Piecyk (matura 2015), Aleksandry
Kotulskiej (matura 2018), ale także klasy humanistyczne (f) mają swój
niebagatelny udział – moi wychowankowie (matura 2016), wychowankowie
Tomasza Bartczaka (matura 2017). Także młodzież z innych klas
(matematycznych, informatycznych oraz filmowych) ma swój udział w
przygotowaniach. Od roku szkolnego 2016/2017 do tego grona należą moi
wychowankowie z klasy biologiczno-chemicznej. Obecnie klasa I a
wychowankowie Piotra Borowika i I d Doroty Wojtasiewicz-Błachowskiej
dołączyły do grupy moich wspaniałych współpracowników.
Nad konkursem czuwa cały sztab osób w różnym wieku. Wszystko robią bezinteresownie, poświęcają swój czas i umiejętności dla wspólnego dobra.
Darczyńcy
Każdy z uczestników konkursu otrzymuje drobny upominek. Co roku jest to jakiś gadżet z logo naszego liceum: linijki, kątomierze, magnesy. Oprócz wsparcia finansowego z Urzędu Dzielnicy i Rady Rodziców możemy też liczyć na pomoc patronów: czasopisma „Języki Obce w Szkole”, Instytutu Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Katedry Ukrainistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych PASE.
Do naszych darczyńców należeli: Biblioteka Polska w Paryżu/ Towarzystwo Historyczno-Literackie, Biuro Komunikacji Społecznej Senatu RP, Wydawnictwo Prószyński i Spółka, Wypożyczalnia Zbiorów Obcojęzycznych Biblioteki „Pod Skrzydłami”. Mamy też wsparcie od naszych absolwentów Bożeny Langner i Adama Pieńkowskiego – prezesa McDonald’s Polska.
W zależności od hojności darczyńców możemy przekazać uczestnikom: książki, gry planszowe, fiszki do nauki języków obcych, zakładki. Pula nagród dla zwycięzców jest też atrakcyjna: albumy, bony do Empiku, czytniki, dyski zewnętrzne, walizki.
Pamiętamy też o nauczycielach przygotowujących młodzież do konkursu. Każdy z nich otrzymuje pisemne podziękowanie i czasami dodatkowe materiały edukacyjne.
Tradycja i więzi
Konkurs wpisał się w kalendarz imprez szkolnych. Mamy swoje logo, roll-up, pieczęć oraz fanpage na facebooku. Przedsięwzięcie utrwaliło się w pamięci nauczycieli i młodzieży z województwa mazowieckiego. Niektóre szkoły uczestniczą w imprezie co roku. Zdarza się, że uczniowie po skończeniu gimnazjum pojawiają się na konkursie jako reprezentanci szkól średnich, oczywiście recytują już jakiś inny tekst literacki. Na eliminacjach mamy przyjemność zauważyć, jak wzrastają umiejętności uczestników.
Cieszy fakt, że uczniowie do nas powracają. Na zgłoszeniach pojawiają się znajome nazwiska nauczycieli oraz uczniów. Miło też spotkać jury – zawsze życzliwe wobec recytatorów i wyrażające swoje zadowolenie, że tak wielu młodych ludzi chce zgłębić tajniki języka obcego w niebanalny sposób.
Za te piękne wzruszenia i zaangażowanie wszystkim bardzo dziękuję
Beata Lewicka
koordynatorka konkursu